آیا دوزبانگی باعث ضعف دانش‌آموز می‌شود؟

به نظر پژوهشگران، یادگیری زبان مادری، یادگیری زبان دوم و یادگیری دیگر موضوعات درسی را تسهیل می کند. با توجه به این که، با یادگیری زبان مادری خیلی از مفاهیم و مهارت‌های زبانی آموخته می شوند، در یادگیری های مبتنی بر زبان دوم سرعت یادگیری بالا می رود. نکته سوم اینکه دانش آموزانی که زبان اول یا زبان مادری خود را به خوبی آموخته اند، در زبان دوم در خواندن، درک مطلب و مهارت های برقراری ارتباط پیشرفت و تسلط بیشتری نشان می دهند.

همچنین، پژوهشگران بر این باورند که، به کار گرفتن زبان مادری برای آنان به معنای به کار گرفتن حیطه عاطفی در آموزش است. آنان آثار ناشی از به کارگیری زبان مادری را افزایش اعتماد به نفس، عزت نفس، انگیزش، ابتکار و جرات ورزی میدانند. به دیگر سخن، آن گاه که کلاسی بر اساس زبان مادری شکل می گیرد کودکان اجازه می یابند خودشان باشند و در کنار پرورش شخصیت خود به پرورش قابلیت های عقلانی و عاطفی خود بپردازند. در مقابل کلاس هایی که براساس زبان دوم یا زبان رسمی شکل می گیرد، دانش آموزان مجبور می شوند ساکت بنشینند و چونان طوطی تکرار کننده باشند. نتیجه حاصل از این کار، چیزی جز سرکوب، شکست و افت تحصیلی نیست.

عدم توجه به زبان مادری و عدم آموزش زبان مادری در دوره پیش از ابتدایی به معنای عدم توجه به نیازهای عاطفی و هیجانی دانش آموزان است. این امر به نوبه خود، ایجاد انحراف در مسیر رشد طبیعی مغز است. آموزشِ مبتنی بر زبان مادری، زبانی که دانش آموز با آن می اندیشد، تخیل می کند، و رؤیا می بیند سنگ بنای تحصیل را می گذارد و به نخستین ابزارِ فرهنگ بشری تبدیل می شود. به طور خلاصه، می توانم بگویم برآمدِ مجموعه گسترده ای از پژوهش ها آن است که، آموزشِ زبان مادری و آموزش از طریق زبان مادری برای پرورش مهارت هایِ آکادمیکِ شناختی، مهارت های تفکر و هوش تحصیلی حیاتی است.

محرم آقازاده

مشاور آموزشی سازمان ملل متحد

لینک منبع