بحران حذف زبان مادری توسط خانواده

خانم لاله نایب، متخصص گفتار و زبان از سوئد در خصوص حذف زبان مادری توسط خانواده های غیرفارس می گوید عدم آموزش زبان مادری از سوی والدین غیرفارس زبان به کودکانشان، هیچ پایه و اساس علمی ندارد. آن‌ها برای این کار دلایل خاص خود را دارند و در واقع فکر می‌کنند که با این کار به کودک در آموزش زبان رسمی کمک می‌کنند، در صورتی که ذهن او را نسبت به بقیه تنبل‌تر کرده و خیانت بزرگی را از نظر هویتی انجام می‌دهند.

دلایلی که والدین از آموزش زبان مادری به کودکان خود پس از مهاجرت طفره می‌روند، شامل:

• آشنا نبودن به اهمیت آموزش زبان مادری

• نداشتن توانایی در آموزش زبان مادری

• فکر می‌کنند که کودک در جامعه باید به زبان رسمی صحبت کنند و دیگر نیازی به زبان مادری خود ندارد.

• فشارهای اجتماعی که روی خانواده‌ها حاکم است، به خصوص مسائل مربوط به نژادپرستی و تحقیر زبان و لهجه

• زبان مادری خود را زبان غیر کاربردی در دنیا دانسته و ترجیح می‌دهند تا وقت کودکان خود را با آموزش این زبان کمتر تلف کنند.

• کودک دیگر در محیط فارسی زندگی می‌کند و یادگیری چند جمله برای ارتباط با اقوام والدین کفایت می‌کند.

متأسفانه موارد بالا، دلایل واهی هستند که بیشتر والدین بدون مطالعه روانشناسانه به آن‌ها پایبند بوده و از آموزش زبان مادری به کودکان خود طفره می‌روند. حداقل مزیتی که این مسئله می‌تواند داشته باشد، دو زبان شدن کودک است. از دیدگاه روانشناسان و زبان شناسان، کودک دو زبانه نسبت به کودک یک زبانه، حتی اگر از سنین بالاتری هم شروع کند، نسبت به بقیه از بهره هوش بالاتری برخوردار خواهد بود و بهتر از بقیه می‌تواند ارتباط خود را شروع کند.

اما دلایلی که باید آموزش زبان مادری را در کودکان، جدی گرفت:

1. زبان مادری اولین زبانی است که خود والدین به آن تسلط کامل داشته و بهتر از زبان جدید می‌توانند به کودک نکات و قواعد مربوط به آن را بیان کنند.

2. کودک در یادگیری زبان جدید دچار اشکالاتی به خصوص در دستور زبان و تشخیص زمان فعل‌ها می‌شود. والدین با آموزش زبان مادری و دستور زبان، می‌توانند به کودکان خود در فهم دستور زبان جدید کمک بیشتری کنند و از این رو کودک دیگر مشکلی دیگر یادگیری پایه زبان خود نخواهد داشت.

3. با یادگیری زبان اول، یک پایه زبانی برای کودکان به وجود آورده می‌شود که این پایه چه در لغات و در چه ارتباطات با دیگران کمک بسیاری می‌کند.

4. کودک یک فرد دو زبانه شده و فرد دو زبانه چه از نظر جایگاه اجتماعی و چه از نظر هوش نسبت به بقیه بسیار بالاتر است.